Γιορτή Τριών Ιεαραρχών – Ιανουάριος 2005

Σχολικές Εκδηλώσεις 2004-2005, Εκπαιδευτήρια Αθηνά, Τρίκαλα

Με αφορμή τη σχολική εορτή των Τριών Ιεραρχών το σχολείο μας πραγματοποίησε την Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2005 εκδήλωση προς τιμήν τους.

Η θεολόγος του σχολείου κ. Π. Διαλεσιώτη στον πανηγυρικό λόγο της ημέρας τόνισε: “Ζούμε αναμφισβήτητα στον αιώνα που η γνώση, η επιστήμη και η τεχνολογία φέρανε θαυμαστά αποτελέσματα στη ζωή του ανθρώπου. Παράλληλα όμως σκλήρυναν την καρδιά μας και ο άνθρωπος έχασε τον πραγματικό του στόχο και σκοπό . Έτσι έστρεψε το ενδιαφέρον και το κέντρο βάρους του στα τεχνολογικά επιτεύγματα που κατέκλυσαν τη ζωή του. Τα γρανάζια των μηχανών έδωσαν δύναμη στον άνθρωπο αλλά αυτή ήταν πολλές φορές και η πηγή της αδυναμίας του. Σήμερα ο άνθρωπος αρνείται να περάσει από το εγώ στο εμείς και δεν υπολογίζει τίποτε άλλο εκτός από το χρήμα για να καταξιωθεί κοινωνικά. Αυτός ο άνθρωπος σίγουρα έχει χάσει αρκετές από τις αρχές, τις αξίες και τα ιδανικά που κληρονόμησε από τις προηγούμενες γενιές. Σε μια αντίστοιχη εποχή έπαρσης και αλαζονείας, κρίσης αξιών, ανθρώπινης δυστυχίας και αμοραλισμού έζησαν και έδρασαν οι τρεις Ιεράρχες. Ο Μ. Βασίλειος, ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Το έργο των οικουμενικών αυτών διδασκάλων και Αγίων είναι διαχρονικό και εμπνέει όλους τους ανθρώπους ως σήμερα. Στις μέρες μας καθιερώθηκε να πανηγυρίζουμε την μνήμη των τριών Ιεραρχών, οι οποίοι αναδείχτηκαν παιδαγωγοί και δάσκαλοι, επιφανείς ρήτορες και συγγραφείς, πρότυπα φιλανθρωπίας και αρετής. Ο Μ. Βασίλειος αποκαλείται Αριστοτέλης του Χριστιανισμού. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ο Πλάτωνας της ελληνικής φιλοσοφίας και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ο Δημοσθένης της Χριστιανικής αγάπης. Και οι τρεις υπήρξαν προστάτες του κόσμου και άριστοι ερμηνευτές των θείων διδαγμάτων του Θεανθρώπου και το έργο τους είναι εξαίρετο. Μιλούν και διδάσκουν ως φωτισμένοι ρήτορες. Καταρρίπτουν την υπεροπτική συμπεριφορά και τις αυθαιρεσίες των αυτοκρατόρων. Στρέφονται δριμύτατα με ακλόνητα επιχειρήματα κατά των αιρέσεων. Τρέφουν πεινασμένους, ντύνουν γυμνούς, θεραπεύουν αρρώστους και προστατεύουν αδύναμους. Από το 12 ο αι. συνεορτάζονται στις 30 Ιανουαρίου ως μεγάλοι φωστήρες της οικουμένης και από το 1838 καθιερώνεται η γιορτή τους ως γιορτή των Γραμμάτων και της Παιδείας. Τελειώνοντας αξίζει να αναφέρουμε ότι πρόσφατα τα λείψανα των δύο από τους τρεις Ιεράρχες, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννη του Χρυσοστόμου επεστράφησαν από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στο Πατριαρχείο της Κων/πολης, ως δείγμα καλής θέλησης. Τα λείψανα αυτά είχαν κλαπεί από την Κων/πολη κατά την διάρκεια της 4ης σταυροφορίας το 1204 μ.Χ. , όταν οι σταυροφόροι εισέβαλαν στην Πόλη”.

Έπειτα η χορωδία του σχολείου έψαλε το Απολυτίκιο του Μεγάλου Βασιλείου. Ακολούθησε εν συντομία η ζωή και το αστείρευτο έργο των τριών μελίρρυτων φωστήρων των Γραμμάτων και της Παιδείας μας. Στη συνέχεια οι μαθητές μέσα από ποικίλα οπτικοακουστικά μέσα γνώρισαν τα ήθη και τα έθιμα της Καππαδοκίας, όπου γεννήθηκαν και έδρασαν οι δύο εκ των τριών Ιεραρχών (ο Μ. Βασίλειος και ο Γρ. ο Θεολόγος). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τα Χριστούγεννα οι Καππαδόκες τα ονόμαζαν μικρό Πάσχα και έκαναν διάφορα έθιμα τα οποία συνεχίζονται ως και σήμερα όπως π.χ. έσφαζαν μικρά ή μεγαλύτερα ζώα που τα μοιράζονταν πολλές οικογένειες. Πήγαιναν στην εκκλησία όλοι μαζί ανά γειτονιές κρατώντας αναμμένους πυρσούς. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς τα παιδιά γύριζαν στα σπίτια κι έλεγαν τα κάλαντα σε ομάδες, συνήθως από έξι αγόρια η καθεμιά και γινόταν προσκυνήματα στα παρεκκλήσια του Αη Βασίλη και των 40 Μαρτύρων. Τέλος, με αφορμή το κόψιμο της βασιλόπιτας που πραγματοποιήθηκε σε όλα τα τμήματα του γυμνασίου και του λυκείου των Εκπαιδευτηρίων “Αθηνά” έγινε ιδιαίτερη αναφορά στο έθιμο αυτό. Η παράδοση αποδίδει την καθιέρωση της βασιλόπιτας στην επινοητικότητα του Αη Βασίλη. Κάποτε ένας σκληρός έπαρχος πλησίασε την Καισάρεια με άγριες διαθέσεις, θέλοντας να βασανίσει τους Χριστιανούς. Τότε ο Μ. Βασίλειος ζήτησε να του προσφέρουν ότι νόμισμα ή κόσμημα είχε ο καθένας τους, και να τον συνοδεύσουν στην υποδοχή του άρχοντα. Ο έπαρχος αντικρίζοντας το θησαυρό θαμπώθηκε αλλά για λόγους που δε γνωρίζουμε δεν πήρε την προσφορά τους. Ο Άγιος ανακουφίστηκε αλλά βρέθηκε μπροστά σε αδιέξοδο, γιατί δε θυμόταν σε ποιον ανήκε το κάθε αντικείμενο. Έτσι έκανε παραγγελία τόσες πίτες όσα ήταν και τα νομίσματα – κοσμήματα και τοποθέτησε σε καθεμιά από ένα. Κατόπιν τα μοίρασε στους πιστούς. Σύμφωνα με το θρύλο καθένας έτυχε στην πίτα του ότι είχε δωρίσει. Έτσι γεννήθηκε το έθιμο της Βασιλόπιτας. Παράλληλα το χορευτικό του σχολείου μας συνόδευσε την εκδήλωση με τρεις χορούς από την Καππαδοκία που ήταν οι εξής: ο “Αγιοβασιλιάτικος”, ο Κόνιαλης και ο Ρουμπαλιά.